Avukatların Vergilendirilmesi Meselesi

1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun Avukatlığın Mahiyeti başlıklı 1. maddesine göre: “Madde 1 – Avukatlık, kamu hizmeti ve serbest bir meslektir.”

Avukatlık hukuk alanında kamu hizmeti niteliğinde uzmanlık gerektiren mesleki faaliyetleri ifade etmektedir. Bir meslek olarak avukatlığın en önemli niteliği bağımsız olmasıdır. Bu bağımsızlık devlet karşısında bağımsızlığın yanında müvekkilden bağımsızlığı ve topluma karşı bağımsız olmayı da gerektirir. Avukatlığın serbest meslek olarak nitelendirilmesinin sebebi, bu mesleğin özel nitelikli bir özgürlük içinde yürütülmesine dayanmaktadır. Avukat çalışma saatlerini ve biçimini özgürce takdir edebilmekte, müvekkilinden bu hususta talimat almamaktadır. Avukatı bağlayan tek husus meslek kuralları ve hukuk devletinin gerekleridir.

Avukatlar, kamu hizmeti olarak yürüttükleri faaliyetleri sonunda serbest meslek kazancı elde ederler.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na göre serbest meslek kazancı: “Madde 65 – Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Kazanç gerçek kişilerin ekonomik sürece doğrudan katılmaları karşılığında elde ettikleri gelir türüdür.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtısasa dayanan ve ticari mahiyette olmıyan işlerin iş verene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.”

Tahkim işleri dolayısiyle hakemlerin aldıkları ücretler ile kollektif, adi komandit ve adi şirketler tarafından yapılan serbest meslek faaliyeti neticesinde doğan kazançlar da, serbest meslek kazancıdır.”

Kamuda veya bir başka avukat yanında ücretli çalışan avukatların faaliyeti serbest meslek faaliyeti değildir. Nitekim bir başka avukat yanında çalışan avukatlar, avukatlık mesleğinin ekonomi-politiğine göre işçi avukattır. Avukatlık mesleğinden ziyade işçilik faaliyeti yerine getirmektedirler. Dolayısıyla bu tür avukatlar serbest meslek faaliyeti yürütmediklerinden serbest meslek kazancı değil ücret elde ederler.

Avukatların sorumlu oldukları vergi kanunları aşağıdaki gibidir:

• 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu
• 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu
• 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu (GVK mükerrer 20. maddesine göre ilk defa gelir vergisi mükellefi olan 29 yaşını doldurmamış avukatların 3 vergilendirme dönemi boyunca elde ettiği 75.000,00-TL’lik gelir vergiden istisnadır)
• 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu

Elde edilen serbest meslek kazançları dolayısıyla Gelir Vergisi,

Serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla Katma Değer Vergisi,

Hukuki işlemler nedeniyle düzenlenen ve belli bir hususu ispat ve tevsik kabiliyetine sahip kağıtlar nedeniyle Damga Vergisi beyannamesi verme yükümlülüklerimiz bulunmaktadır.

376 sıra numaralı VUK Genel Tebliği uyarınca bu beyannameleri elektronik ortamda gönderme zorunluluğu bulunmaktadır.

Serbest meslek erbabı olan avukatlar serbest meslek faaliyetlerinden ötürü hem vergi sorumlusu hem de vergi mükellefi, yanlarında ücretli çalıştırdıkları kişiler bakımından vergisi sorumlusudur.

213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU BAKIMINDAN AVUKATLIK

1. Bilgi Verme Yükümlülüğü

213 sayılı Kanun 148. maddesine göre:

“Kamu idare ve müesseseleri, mükellefler veya mükelleflerle muamelede bulunan diğer gerçek ve tüzel kişiler, Maliye Bakanlığının veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların istiyecekleri bilgileri vermeye mecburdurlar.”

Oysa 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 36. maddesine göre avukatların sır saklama yükümlülükleri mevcuttur.

“Avukatların, kendilerine tevdi edilen veya gerek avukatlık görevi, gerekse, Türkiye Barolar Birliği ve barolar organlarındaki görevleri dolayısiyle öğrendikleri hususları açığa vurmaları yasaktır.”

Bu hususu da göz önünde bulundurarak kanun koyucu 213 sayılı VUK’da aşağıdaki özel düzenlemeyi getirmiştir:

“Madde 151 – Kendilerinden bilgi istenilen gerçek ve tüzel kişiler, özel kanunlarda yazılı mahremiyet hükümlerini ileri sürerek, bilgi vermekten imtina edemezler. Ancak

…

3. Avukatlardan ve dava vekillerinden kendilerine tevdi olunan işler veya görevleri dolayısiyle muttali oldukları ahval ve hususların bildirilmesi istenemez; şu kadar ki, bu yasak müvekkil adlariyle vekalet ücretlerine ve giderlerine ayrıca avukatlık veya dava vekilliği sıfatı dışındaki sıfatları dolayısıyla muttali oldukları ahval ve hususlara şamil değildir.(1)”

Yani her ne kadar dosya içeriği nedeniyle sahip olunan bilgiler hakkında sır saklama yükümlülüğümüz devam etse de yalnızca Maliye Bakanlığı veya Vergi İncelemesi yapmaya yetkili olanlara vekalet ücretleri ve yargılama giderleri hakkında bilgi vermeye mecburdur.

• Bildirim Yükümlülüğü
• İşe Başlama Bildirim

Avukatlar mesleki faaliyetlerine baro levhasına yazıldıktan sonra başlarlar. Avukatlık Kanunu’nun 43. maddesine göre levhaya yazılmadan itibaren 3 ay içinde baro bölgesinde büro kurma zorunluluğu vardır.

Yukarıda avukatlık mesleğinin serbest meslek olduğundan bahsetmiştik. Bu bilgiyi aklımızda tutarak 213 sayılı VUK’un 153. maddesine baktığımızda:

“Aşağıda yazılı mükelleflerden işe başlıyanlar keyfiyeti vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar:

…

Serbest meslek erbabı

…”

O zaman Avukatlık Kanunu’na göre bulunduğu baro bölgesinde büro kurma zorunluğu olan avukatlar işe başladıklarını vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. Ne zaman büro kurulmuş sayılacağı da VUK’un 155. maddesinde düzenlenmiştir.

 “Serbest meslek erbabı için aşağıdaki hallerden her hangi biri “işe başlama” yı gösterir:

1.Muayenehane, yazıhane, atelye gibi özel iş yerleri açmak;

2.Çalışılan yere tabela, levha gibi mesleki faaliyette bulunulduğunu ifade eden alametleri asmak;

3.Her ne şekilde olursa olsun devamlı olarak mesleki faaliyette bulunduğunu gösteren ilanlar yapmak;

4.Serbest olarak mesleki faaliyette bulunmak üzere mesleki teşekküllere kaydolunmak.”

Avukatlar işe başlamayı 10 gün içinde Vergi Dairesine bildirmek zorundadır. 213 sayılı VUK’un 352. maddesine göre işe başlama keyfiyetinin bildirilmemesi I. Derece usulsüzlük cezasına neden olur. Keyfiyetin re’sen takdiri gerektirmesi durumunda bağlı cetvellerde yazılı cezalar iki kat uygulanır.

• İş Yeri Değiştirmeyi Bildirme

Avukatlar büro değiştirmeleri durumunda VUK’un 157-159. Maddelerine göre 1 ay içine vergi dairesine bildirmek zorundadır. Buna karşın Avukatlık Kanunu’nun 43/3. Maddesine göre: “Bürosunu veya konutunu değiştiren avukat yenilerinin adreslerini bir hafta içinde baroya bildirmek zorundadır.”

7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 11. Maddesine göre vekile yapılan tebligat usulüne uygun tebligat sayıldığından Vergi dairesine ve baroya adres değişikliğini bildirme işlerini 1 hafta içinde bitirmesi avukatın lehine olacaktır.

Avukatın yeni adresi vergi müfettişi tarafından yapılan yoklama ile kayıt altına alınır. Avukatın adres değişikliğini 1 ay geçtikten sonra bildirmesi VUK’un 352. Maddesine göre II. Derece usulsüzlük cezasına neden olur. Keyfiyetin re’sen takdiri gerektirmesi durumunda bağlı cetvellerde yazılı cezalar iki kat uygulanır.

• İşi Bırakmayı Bildirim Yükümlülüğü

İşi bırakma 213 sayılı VUK’un 161. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre: “Vergiye tabi olmayı gerektiren muamelelerin tamamen durdurulması ve sona ermesi işi bırakmayı ifade eder.

İşlerin herhangi bir sebep yüzünden geçici bir süre için durdurulması işi bırakma sayılmaz.”

İşi bırakmanın bildirilmesi süresi bir aydır. İşi bırakmanın vaktinde bildirilmemesi VUK’un 352. Maddesine göre II. Derece usulsüzlük oluşturur. Keyfiyetin resen takdiri gerektirmesi durumunda bağlı cetveldeki cezalar 2 kat uygulanır.

• Ölüm Hadisesinin Bildirilmesi

Mirasçısı olduğunuz vergi sorumlusunun vefat etmesi durumunda keyfiyetin Vergi dairesine bir ay içinde bildirilmesi gerekir. Mirasçılardan herhangi birinin vergi dairesine bildirimde bulunması diğer mirasçıları bu ödevden kurtarır. “Ölüm işi bırakma hükmündedir. Ölüm mükellefin mirası reddetmemiş mirasçıları tarafından vergi dairesine bildirilir. Mirasçılardan herhangi birinin ölümü bildirmesi diğer mirasçıları bu ödevden kurtarır.”

VUK 16. Maddeye göre “Vergi kanunlarında hüküm bulunmayan hallerde ölüm dolayısıyla mirasçılara geçen ödevlerin yerine getirilmesinde bildirme ve beyanname verme sürelerine üç ay eklenir.”

Öyleyse Bir ay + üç ay toplamından, vergi mükellefinin ölümünden itibaren toplamda 4 ay bulunmaktadır.

Mirası reddetmeyen mirasçılar, ölümü vergi dairesine bildirmezlerse VUK 352’ye göre özel usulsüzlük cezası kesilir.

3. Defter Tutma Yükümlülüğü

Defter tutma yükümlülüğü VUK’un 172. Maddesinde düzenlenmiştir.

“Aşağıda yazılı gerçek ve tüzelkişiler bu kanunun esaslarına göre defter tutmaya mecburdurlar:

…

Serbest meslek erbabı

…”

Avukatların de Avukatlık Kanunu’nun 1.maddesine göre serbest meslek erbabı olduğunu hatırlarsak VUK 172. madde doğrultusunda defter tutmaya mecbur olduğu anlaşılır. Gelir vergisi olan avukatlar takvim yılı olan hesap dönemi sonunda kayıtları kapatır, yeni hesap dönemi yeni kayıtları açarlar.

Serbest meslek kazanç defteri başlıklı VUK 210. maddeye göre:

“Serbest meslek erbabı bir (Kazanç defteri) tutarlar.

Bu defterin bir tarafına giderler, diğer tarafına da hasılat kaydolunur.

Defterin gider tarafına, yapılan giderlerin nevi ile yapıldığı tarih ve hasılat tarafına ise ücretin alındığı tarih ve miktarı ile kimden alındığı yazılır.”

486 sıra numaralı VUK Genel Tebliği ile serbest meslek kazanç defterinin elektronik ortamda tutulabileceği, 532 sıra numaralı VUK Genel Tebliği ile bu sistem haricinde defter tutulamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Defter ve belgelerin tutma nizamı da VUK 215-219 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Serbest meslek defterine kazanç ve muameleler günü gününe kaydedilmek zorunda olmakla birlikte 486 sıra numaralı Genel Tebliğ uyarınca ait oldukları aya ait KDV Beyannamesi verilmesi gereken son gününe kadar ayrıca takvim yılının son ayına ait kayıtlar, takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken günün sonu 23:59’a kadar verilebileceği hüküm altına alınmıştır.

4. Kayıtların Tevsiki (Belgeye bağlama – Belgeyle kanıtlama) Yükümlülüğü

VUK’un 227.maddesine göre: “Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.” Bu sebeple deftere yapılan kayıtların tümünün belgesinin saklanması mecburidir.

• Serbest Meslek Makbuzu Düzenleme Yükümlülüğü

“Madde 236 –Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir.”

509 sıra numaralı VUK Genel Tebliğine göre serbest meslek makbuzlarının elektronik ortamda düzenlenmesi zorunludur. Serbest meslek makbuzunu elektronik olarak düzenlemeyen ve almayan mükelleflere VUK 353. Maddesine göre özel usulsüzlük cezası uygulanır.

Elektronik serbest meslek makbuzu, serbest meslek erbabının mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha halinde düzenlenir. Bir nüshası müvekkile verilirken bir nüshası avukatta kalır.

E-serbest meslek makbuzunun muhatabın talebi üzerine ıslak imzalı çıktısı verilir ya da elektronik olarak iletilir.

Serbest Meslek Makbuzu Örnekleri

Avukatların GVK 94. Madde kapsamındaki müvekkilleri ödeme yaptıkları sırada, avukatın gelir vergisine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur olanlardan olması halinde, serbest meslek makbuzunda %20 oranında stopajın gösterilmesi gerekir. Stopaj brüt tutar üzerinden gösterilir ve istihkak sahibi tarafından vergi mükellefi avukat adına vergi sorumlusu olarak ödenir.

Vergi Tevkifatı Yapmakla Yükümlü Olanlar (GVK 94. Madde)

• Kamu idare ve müesseseleri
• İktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar,
• Ticari şirketler,
• İş ortaklıkları
• Dernekler, vakıflar ve dernek-vakıfların ticari işletmeleri
• Kooperatifler
• Yatırım fonu yönetenler

Karşı vekalet ücretlerine KDV dahildir. Buna göre tahsil edilen net tutar üzerinden brüt tutarın bulunması ve onun üzerinden gelir vergisi stopajı ile KDV’nin hesaplanması gerekir.

Net alınan tutar avukatın tahsil ettiği paradır. Bu paranın 0,98 ile çarpılmasından sonra elde edilen tutarın %18’i KDV’dir. Çünkü KDV aslında Brüt tutarın %18’idir. Net alınan tutar’dan KDV çıkartıldıktan sonra geriye net tutar kalır. Net tutarın %20’si gelir vergisi stopajıdır. Net tutarla stopajın toplanması sonucu brüt tutarı elde ederiz.

Brüt Tutar	10.000,00-TL
Gelir Vergisi Stopajı	2.000,00-TL
Net Tutar	8.000,00-TL
KDV Tutarı	180,00-TL
Net Alınan Tutar	8.200,00-TL

6.  İşveren Avukatların Ücret Bordrosu Tutma Zorunluluğu

VUK 238. Maddesine göre işveren konumunda olan avukatların işçi avukatlara ödedikleri ücret için ücret bordrosu tutması mecburidir.

“İşverenler her ay ödedikleri ücretler için (Ücret bordrosu) tutmaya mecburdurlar. Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf olan ücretlerle diğer ücret (…) üzerinden vergiye tabi hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri için bordro tutulmaz.

Ücret bordrolarına en az aşağıdaki malümat yazılır.

1. Hizmet erbabının soyadı, adı; ücretin alındığına dair imzası veya mührü (Ücretin ödenmesinde ayrıca makbuz alan iş verenlerin tutacakları ücret bordrosuna imza veya mühür konulması mecburi değildir.);

2. Varsa vergi karnesinin tarih ve numarası;

3. Birim ücreti (Aylık, haftalık, gündelik, saat veya parça başı ücreti);

4. Çalışma süresi veya ücretin ilgili olduğu süre;

5. Ücret üzerinden hesaplanan vergilerin tutarı. Bordronun hangi aya ait olduğu baş tarafından gösterilir. Bir aya ait bordro ertesi ayın yirminci gününe kadar hazırlanıp tarihlenerek, müessese sahibi veya müdürü ile bordroyu tanzim eden memur tarafından imzalanır.”

7. Giderleri Vesikaları Saklama Yükümlülüğü

Beyan edilen giderleri ve maliyetleri gösteren belge ve faturaları saklama yükümlülüğümüz bulunmaktadır. VUK 253. Maddeye göre avukatlar tuttukları defter ve vesikaları ilgili bulundukları takvim yılını takip eden takvim yılından başlamak suretiyle 5 yıl saklamak zorundadır.

7.  Defter ve Belgeleri İbraz Etme Yükümlülüğü

Defter ve Belgeleri İbraz etme mecburiyeti 213 sayılı VUK’un 256.maddesinde düzenlenmiştir:

“Geçen maddelerde yazılı gerçek ve tüzel kişiler ile mükerrer 257 nci madde ile getirilen zorunluluklara tabi olanlar, muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter, belge ve karneler ile vermek zorunda bulundukları bilgilere ilişkin mikro fiş, mikro film, manyetik teyp, disket ve benzeri ortamlardaki kayıtlarını ve bu kayıtlara erişim veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm bilgi ve şifreleri muhafaza süresi içerisinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmek zorundadırlar. Bu zorunluluk Maliye Bakanlığınca belirlenecek usule uygun olarak, tasdike ve 3568 sayılı Kanunun 8/A maddesi uyarınca düzenlenecek katma değer vergisi iadesine dayanak teşkil eden rapora konu hesap ve işlemlerin doğrulanması için gerekli kayıt ve belgelerle sınırlı olmak üzere, bu hesap ve işlemlere doğrudan ya da silsile yoluyla taraf olanlara, defter ve belgelerinin tetkiki amacıyla yeminli mali müşavirler ve serbest muhasebeci mali müşavirler tarafından yapılan talepler için de geçerlidir.”

8.  Tahsilat ve Ödemelerini Bankalar, Benzeri Finans Kurumları veya Posta İdarelerince Düzenlenen Belgelerle Tevsik Etme Yükümlülüğü

459 sıra numaralı VUK Genel Tebliği ile VUK’nun 232/1 maddesi kapsamında avukatların 7.000,00-TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilatlarını aracı finansal kurumlar aracılığıyla tevsik etmeleri zorunludur.

Söz konusu tahsilat ve ödemelerde tevsik zorunluluğuna uyulmaması durumunda hem serbest meslek erbabı hem de mükellefe ayrı ayrı ceza uygulanır.

9. Vergi Levhası Bulundurma Yükümlülüğü

213 sayılı VUK’un 5/6 maddesi hükmüne göre avukatlar vergi levhası almak ve yazıhanelerinde bulundurmak zorundadır. Buna karşın avukatların reklam yasağı nedeniyle bürolarına asmalara söz konusu olmayacağından uygun bir yerde bulundurmaları yeterlidir.

193 GELİR VERGİSİ KANUNU AÇISINDAN AVUKATLIK

GVK’nin esas tarife başlıklı 103. Maddesine göre Vergi Dilimleri:

32.000,00-TL %15

70.000.-TL 32.000.-TL’si için 4.800.-TL fazlası %20

170.000.-TL’nin 70.000.-TLsi için 12.400.-TL fazlası %27

880.000.-TL’nin 170.000.-TL’si için 39.400.-TL fazlası %35

880.000.-TL’den fazlasının 880.000.-TL’si için 287.900.-TL fazlası %40

Gelir gerçek kişilerin bir takvim yılı içerisinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır. Gelirin elde edilmesi “tahsil” esasına dayanmaktadır. Bir başka deyişle alacak hakkı doğmuş olması ve talep edilebilir hale gelmesi yeterli değildir.

GVK’nin serbest meslek kazancının tespiti başlıklı 67. maddesi ile bir hesap dönemi içinde tahsil edilen para ve ayınlar ve diğer suretle sağlanan para ile temsil edilebilen bu menfaatlerden bu faaliyetler dolayısıyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan fark olduğu belirlenmiştir.

Hasılattan mesleki giderleri indirebilmek için ödeme yapılmış olması zorunludur. Avukatlar GVK’nin mesleki giderler başlıklı 68. maddesinde belirlenmiş giderleri serbest meslek kazançlarının tespitinde gider olarak dikkate alabileceklerdir:

1. MESLEKİ GİDERLER
2. Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler, aydınlatma, ısıtma, su ve telefon giderleri, kırtasiye, posta giderler, işle ilgili bina, demirbaş, taşıt alımı nedeniyle borçlara ödenen faizler, bina ya da demirbaş eşyaların bakım onarım giderleri, hizmetli ya da işçilere ödenen ücretler, mesleki gelişim için açılan kurslara yapılan ödemeler, temsil ve ağırlama giderleri, sigorta ve reklam giderleri
3. Yazıhane kirası ve yazıhanenin avukata ait olması durumunda Amortisman giderleri. (GVK’nin 68. Maddesine göre ikametgahının bir kısmını iş yeri olarak kullananla, ikametgah için ödedikleri kiranın tamamı ile ısıtma aydınlatma gibi diğer kazançların yarısını serbest meslek kazancından indirebilirler.)
4. Mesleki sorumluluk sigortası
5. Kırtasiye  ve Bilgisayar sarf malzemesi giderleri
6. Alının mesleki yayınlar için ödenen bedeller
7. Serbest meslek faaliyeti dolayısıyla emekli sandıklarına ödenen giriş ve emeklilik aidatları ile mesleki teşekküllere ödenen aidatlar

!! Avukatın hesabına gelen paraların vekalet ücreti mi serbest meslek kazancı olup olmadığını ispat külfeti avukata aittir.

• BEYANNAMEDE İNDİRİLEBİLECEKLER:
• GVK’nin mükerrer 121.maddesi hükmü ile vergiye uyumlu mükelleflere %5 vergi indirimi uygulanır.
• Ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum, tahsil gibi şahıs sigorta primleri
• Mükellefin kendisi, eş ve küçük çocuklarına ilişkin yapılan Eğitim ve Sağlık harcamaları
• Engelli İndirimi
• Bağış ve Yardımlar
• Okul, sağlık tesisi ve öğrenci yurdu inşası dolayısıyla yapılan harcamalar
• Kültür ve turizm amaçlı bağış ve yardımlar
• Sponsorluk harcamaları

Geçici Vergi

GVK’nin mükerrer 120. Maddesi hükmünce serbest meslek erbabı avukatlar, gelir vergilerine mahsup edilmek üzere cari vergilendirme döneminin üçer aylık dönemler halinde tespit edilecek kazançları üzerinden %15 oranında geçici vergi öderler. Takvim yılının üçer aylık dönemlerinde elde etmiş oldukları safi meslek kazançları için hesap dönemini izleyen ikinci ayın 14’ünün akşamına kadar geçici vergi beyannamelerini vermeleri gerekmektedir.

Karşı Tarafa Yükletilen Vekalet Ücretinde Gelir Vergisi Tevkifat Uygulaması

311 seri numaralı GVK Genel Tebliği’nde karşı tarafa yükletilen vekalet ücretinin vergilendirilmesi ve tevkifat uygulaması hakkında açıklamalara yer verilmiştir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. Maddesinde sayılanlar tarafından İcra İflas Kanunu ile Avukatlık Kanunu uyarınca karşı tarafa yükletilen vekalet ücretinin;

• Davayı kaybeden tarafından doğrudan avukata ödendiği durumlarda, davayı kaybeden tarafından
• Davayı kaybeden tarafından avukata ödenmek üzere icra iflas müdürlüklerine yatırıldıkları durumlarda davayı kaybeden tarafından,
• Davayı kaybeden tarafından davayı kazanan tarafa ödendiği durumlarda, davayı kazanan tarafından avukata ödeme yapılması esnasında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.

Mahkemelerce alınan kararlarda KDV hariç şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde vekalet ücretine KDV dahil olduğu kabul edilecektir. Bu durumda gelir vergisi tevkifatının da KDV hariç tutar üzerinden yapılması gerekmektedir.

Vekalet ücretinin

• Davayı kaybeden tarafından doğrudan avukata ödendiği durumlarda veya icra iflas daireleri tarafından avukata ödendiği durumlarda serbest meslek makbuzunun davayı kaybeden adına düzenlenmesi gerekir.
• Davayı kaybeden tarafından, davayı kazanana ödenmesi halinde serbest meslek makbuzu avukat tarafından davayı kazanan alacaklı adına düzenlenmesi gerekir.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre Avukatların Vergilendirilmesi

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1. Maddesine göre serbest meslek faaliyeti kapsamında yapılan mal ve hizmet teslimi katma değer vergisine tabidir. KDV Kanunu’nun 10. Maddesine göre vergiyi doğuran olay bu aşamada gerçekleşir.

KDV Oranı genel olarak %18 olup, yalnızca aşağıda sayılan avukatlık hizmetleri için %8’dir.

• Aile Mahkemeleri
• Tüketici Mahkemeleri
• Çocuk Mahkemeleri
• İş uyuşmazlıklarında dava şartı arabuluculuk ile bunlara bağlı ilamlı icra takipleri kapsamında verilen avukatlık hizmetleri